Doelstellingen worden vaak te vaag en vrijblijvend geformuleerd als wensen, intenties, of goede voornemens. Om succesvol jouw doelen te behalen is het handig om van de SMART-methodiek gebruik te maken. S.M.A.R.T staat voor:
Specifiek
Meetbaar
Acceptabel
Realistisch
Tijdgebonden.
Een SMART-doelstelling geeft aan wat je wilt bereiken en wanneer je welke resultaten wilt behalen. Door een SMART-doelstelling te maken heb je eerder kans dat je jouw doel bereikt.
1. Specifiek
Omschrijf het doel duidelijk en concreet. Het moet een waarneembare actie, gedrag of resultaat beschrijven waaraan een getal, bedrag, percentage of ander kwantitatief gegeven verbonden is.
2. Meetbaar
Een S.M.A.R.T. doel moet je kunnen zien, horen, proeven, ruiken en/of voelen. Wat is er af als het af is? Er moet een systeem, een methode en een procedure zijn om te bepalen in welke mate het doel op een bepaald moment bereikt is. Doe zo mogelijk een nulmeting om de startsituatie te bepalen.
3. Acceptabel
Is er draagvlak voor wat je doet? Als je een S.M.A.R.T. doelstelling voor jezelf stelt, is het voldoende dat je het zelf accepteert. Wanneer je als leidinggevende een doel voor een groep mensen stelt, dan is het belangrijk dat daar draagvlak voor is. De mensen moeten het willen, anders wordt het doel niet behaald of is de verandering slechts tijdelijk. Het is belangrijk om de mensen te betrekken bij het kiezen en formuleren van de doelstelling. De doelstelling moet positief geformuleerd zijn. En er moet een actieplan zijn. Let er wel op dat een S.M.A.R.T. een bepaald resultaat voorschrijft en niet slechts een inspanning. De A in SMART wordt ook wel uitgelegd als"aanwijsbaar" Het moet duidelijk zijn wie wat moet doen om het doel te bereiken. Andere uitleg voor de A van SMART kan zijn: Activerend of Actiegericht. De doelstelling moet uitnodigen tot actie en energie losmaken.
4. Realistisch
Is het doel haalbaar? Is er een uitvoerbaar plan met aanvaardbare inspanningen? Kunnen de betrokkenen de gevraagde resultaten daadwerkelijk beïnvloeden? Hebben ze voldoende kennis, capaciteit, middelen en bevoegdheden?
Deze bovenstaande vragen zijn belangrijk.
Een onbereikbaar doel motiveert mensen niet !
5. Tijdgebonden
De volgende vragen spelen een tol:
Wanneer beginnen we met de activiteiten
Wanneer zijn we klaar
Wanneer is het doel bereikt
Een S.M.A.R.T. doelstelling heeft een duidelijke start en eind datum. Vooral bij korte termijn doelen moeten SMART geformuleerd zijn. Bij lange termijn doelen is dat niet altijd mogelijk.